بابل شهر بهارنارنج
بابل شهر بهار نارنج با وسـعت 15781 كيلومتر مربع در 52 درجه و 41 دقيقه
طول شرقی و 36 درجه و 33 دقيقه عرض شمالی قرار دارد. از شمال به شهرستان بابلسر،
از شمال شرق به شهرستانهای جويبار و كياكلاو قائم شهر، از جنوب شرقي و جنوب به
سواد كوه و
از غرب به شهرستان آمل محدود می شود. ارتفاع آن از سطح دريای آزاد 5
متر كمتر و 22 متر از دريای خزر بالاتر است و براساس آخرين تقسيمات كشوری دارای 6
شهر و 6 بخش و 13 دهستان است
طبق آخرين سرشماری
چهارصد و پنجاه و شش هزار و پانصد و هشتاد و يك نفر جمعيت دارد كه 6/42 درصد آن در
مناطق شهری سكونت دارند. زبان مردم بابل گويش طبری مازندراني است. آب و هوای آن
باتوجه به نزديكی دريا و وجود جنگل و كوه به دو نوع معتدل خزری مرطوب و كوهستانی
تقسيم مي شود. نواحی جنگلی در شهر و حومه و بخش مركزی و ناحيه كوهستانی در جنوب آن
قرار دارد، رطوبت هوا مخصوصاً در تابستان ها در مناطق جنگلی زياد و شرجی می شود.
از مهم ترين رودهای اين
شهرستان بابل رود و سجادرود است كه از ارتفاعات شمالی البرز سرچشمه می گيرند و قبل
از رسيدن به پل محمد حسن خان به يكديگر متصل شده و به بابلسر می ريزند.
بنا به مكتوبات مورخين و
باتوجه به نفوذ دين زرتشت در دوران باستان بوميان اين شهر (مه ميترا) مي ناميدند و
از اواخر دوران سوم هجري از مامطير به عنوان يكي از شهرهاي طبرستان ياد مي كردند.
اين شهر از اواخر قرن هشتم هجري قمري همزمان با فرمانروايي سادات مرعشي به بار
فروشده و اواخر دوره صفوي به بار فروش تغيير يافت و در سال 1311 به مناسبت مجاورت
بابل رود كه در غرب اين شهر جريان دارد بابل كنوني ناميده مي شود.
مراكز ديدني بابل: از جمله مراكز مذهبي و تاريخي بابل مي توان به مسجد جامع بابل، امامزاده
قاسم، بقعه متبركه سلطان محمد طاهر، بقعه درويش فخرالدين موزيرج، امامزاده محمد
شهر آشوب، و برج سرست، سقانفار كيجاتكيه، مسجد و مدرسه كاظم بيكي، پل معروف و
تاريخي محمد حسن خان، حمام ميرزا يوسف، تكيه مقريكلا، سقا نفار و تكيه كبريا كلا،
سقانفار روستاي شياده، موزه (گنجينه) بابل، كاخ سلطنتي، برج ديدباني، و از جاذبه
هاي توريستي علاوه بر مناظر و پديده هاي جنگل و رودخانه ها و كشتزارها مي توان از
آب معدني آرزو در دل روستاي آري در بخش بند پي شرقي
شهرستان بابل جاده گلوگاه، سجادرود- شيخ موسي به عنوان يكي از جاذبه هاي طبيعي خاص
اين منطقه نام برد.
آستانه مبارکه امامزاده قاسم
بناى تاريخى امامزاده قاسم در آستانه بابل، به قرن نهم هجرى قمرى تعلق
دارد. اين بقعه که مدفن امامزاده قاسم، فرزند حضرت موسى کاظم (ع) است به بقعه
آستانه مشهور است. داخل صحن بقعه دو صندوق نفيس چوبى قرار دارد که صندوق اصلى آن
به تاريخ ۸۸۸ هجرى قمرى مربوط است و
به دست استاد احمد نجار ساروى ساخته شده است. بنای اصلی بقعه هشت
ضلعی و هر یکی از اضلاع خارجی آن دارای طاق نماهایی با طاق جناقی در دو ردیف بالا
و پایین است.در قسمت فوقانی بدنه یک ردیف مقرنس تزیینی وجود دارد.
بر فراز آن گنبدی دو پوش تعبیه شده که در قسمت خارجی به صورت گنبد هشت وجهی
و در نمای داخلی به صورت مدور است. یک مسجد الحاقی در جهت
شرقی این امامزاده قرار دارد.
آشنايي با پل محمد حسن خان
پل محمدحسن خان در سه كيلومتري جنوب شهر بابل بر سر راه قديم بابل- آمل و روي
رودخانه بابل احداث شده است. در نيمه دوم قرن دوازدهم هجري (اوايل حكمراني كريم
خان) محمد حسن خان جد آقا محمدخان قاجار با صرف دوازده هزار تومان پل آجري عظيمي
بنا كرد كه اكنون نيز به نام او هم چنان پا برجاست اين پل داراي هشت چشمه است و
بدنه آن با تاق نماي بلند و كشيده و يك رديف تاق نماي كوچك آجري تزيين شده است. پل
مذكور دوبار مرمت شده است.
موزه بابل واقع در خيابان مدرس در سال 1307 هجري شمسي به عنوان بلديه بنا
شده است اين بنا به احتساب زيرزمين سه طبقه است. ورودي اصلي رو به جنوب است كه
اتاق هايي در دو طرف تالار ورودي قرار دارد. دسترسي به طبقه دوم از طريق پلكاني در
وسط تالار امكانپذير است. اين بنا در اسفند 1374 با كاربري فرهنگي در اختيار
سازمان ميراث فرهنگي قرار گرفت و پس از مرمت و باز پيرايي در بهمن 1375 به صورت
موزه براي عموم گشايش يافت .
برج ديدباني
با نگاهي به اين برج از سوئي سقا نفارهاي چوبي مازندران و كلاه فرهنگي كه
در كوشك هاي دوران صفوي در اين مرز و بوم ساخته شده است در نظر مجسم مي شود و از
سويي ديگر رد پاي معماري دوره پهلوي اول با به كارگيري نوع معماري مذكور و بهره
برداري از فناوريهاي پيشرفته زمان خود ساخته شده است.
کاخ بابل
ساختمان این کاخ که به دوره پهلوی مربوط است ، در باغ مصفایی در جنوب بابل
قرار دارد و محل فعلی دانشکده پزشکی مازندران است. بنای کاخ دو طبقه است، با اتاق
ها و سالن های متعدد و مزین به گچبریهای بسیار زیبا . مصالح عمده ساختمان کاخ را
سنگ تشکیل می دهد و نمای خارجی آن عناصر تزئینی بسیار جالب دارد. تزئین داخلی و
خارجی کاخ، ویژگی های خاص و منحصر به فردی دارد که مشابه آن در کاخ های دیگر این
دوره کمتر دیده می شود.
بقعه سلطان محمدطاهر
این بقعه كه در امتداد جاده بابل به كیلاكلا واقع شده و
مدفن سلطان محمد طاهر از فرزندان امام موسی كاظم (ع) است كه از نظر سبك معماری به
بنای امامزاده یحیی در شهر ساری شبا هت دارد. در این مقبره صندوق چوبی نفیسی قرار
دارد كه تاریخ آن به سال 875 هجری قمری مربوط است. داخل مقبره علاوه بر صندوق چوبی
یك قطعه سنگ قبر وجود دارد كه در اطراف آن آیات قرآنی به خط نسخ ممتاز حك شده است.
بافت شهر بابل: بافت سنتی شهر بابل
براساس و متاثر از وقایع تاریخی و اجتماعی شکل گرفته است.بافت متراکم سنتی و شهری
امروزی را می توان در این شهر مشاهده کرد.محله های قدیمی و مرکزی به هم چسبیده و
نسبتا همگون، همانند شهرک ها جزیی از فرهنگ توسعه را تشکیل می دهند.
مذهب و فرهنگ: مذهب تشیع به طور کلی مبنا و محور مناسبات اجتماعی مردم این شهر را تشکیل می دهد.محله های شهر ابتدا بدین شکل بنا گردیده اندکه تکیه یا مسجد و یا امامزاده ای در میانه محل قرار دارد که جهت معابر ارتباطی به سوی این مرکز گرایش یافته اند.عموما در این مسیر خانه های مسکونی ساخته شده است.در کنار این اماکن مذهبی مغازه هایی احداث می شوند که بیشتر برای عرضه احتیاجات عمومی مانند نان و مواد غذایی و... بود.گردهمایی و گفتگو بین مردم یکی از سنتهای فرهنگی این منطقه است. مردم بابل علاقه زیادی به گذراندن مدتی از روز با هم، و گفتگو درباره مسائل گوناگون دارندکه نمونه ای از این تبادل افکار را می توان به وجود بازارهای روز شهر مشاهده کرد.که در این نوع بازار مردم علاوه بر خرید و فروش کالا فرصتی می یابند تا در مورد مسائل مختلف خانوادگی و اجتماعی و محلی با هم صحبت کنند.
دین: دین اکثریت مردم شهرستان بابل اسلام و مذهب
شیعه است.
زبان: مردم بابل به گویش محلی مازندرا نی صحبت می
کنند.(از سخن گفتن در آخر جمله کسره تکلم می کنند) بسیار سریع البیان می باشند.
سوغات بابل: برنج و مرکبات و مربا و
عرق بهار نارنج و سبزیجات و کاهو و سبد و جارو و کلوچه و . . . جزء سوغات بابل می
باشد.
غذاهای محلی: کشمش پلو با گوشت آبپز
و نازخاتون ( که آن را با بادمجان و سرکه و دلال سبزی ساییده شده درست می کنند و
آن را مانند ماست به عنوان چاشنی غذا میل می کنند.) و ترش پلو و شیر آش یا شیر
پلا(که مخلوطی از برنج پخته و شیر جوشیده می باشد و بیشتر در روستاها و مراسم مذهبی
خیرات می شود)
سلام
پاسخحذفخیلی خوب درمورد بابل نوشتید اگرامکانش هست درمورد مذهب وادیانش هم بنویسید مختصر ممنون
سلام و تشکر از توضیحات واضحتان. زیبا و جامع بود. به امید موفقیت تان.
پاسخحذف